Het belang van hechting in de eerste 1000 dagen
Zwanger

Het belang van hechting in de eerste 1000 dagen

Geschreven door Tessa Goossens, Hechtingsexpert,GZ-psycholoog en eigenaar van Happy Baby Happy Mama

Tijdens het eerste jaar groeit de band tussen jou en je baby elke dag. Van een voorkeur voor de veilige armen van mama en papa, tot hartverscheurende afscheidsscenes bij de kinderopvang. Hechting is een betoverend proces dat de basis legt voor alle relaties die het kindje aan zal gaan. Maar wat is hechting precies? En waarom is het zo belangrijk in de eerste 1000 dagen? Wij vertellen je meer. 
 

Wat is hechting?

De hechting tussen baby en ouder is een diepe emotionele band die zich ontwikkelt door interactie en zorg. Hechting is geen toeval, maar een biologisch overlevingsinstinct. Je kleintje is volledig afhankelijk van jouw liefdevolle zorg en kan daardoor niet anders dan zich te hechten aan jou. 
 

Hoe hecht een baby zich?

Een baby hecht zich door herhaalde, liefdevolle interacties en verzorging. Deze interacties vormen een gevoel van veiligheid en vertrouwen. Daardoor bindt je baby zich emotioneel en groeit de band tussen jou en je baby. Deze wederzijdse hechting is de sleutel tot een gelukkige en gezonde baby.
 

Het belang van hechting tijdens de eerste weken

De eerste periode na de bevalling is heel belangrijk voor de hechting tussen jou en je baby. Het eerste uur na de bevalling wordt dan ook wel ‘het gouden uurtje’ genoemd. Dit is de eerste lichamelijke kennismaking tussen je baby en jou als ouder. Dit allereerste contact legt de basis voor een sterke band. Stel je maar eens voor dat je baby na de bevalling op jouw buik wordt gelegd. Jouw baby ziet jouw gezicht en de wereld om zich heen voor het eerst. Je baby is waakzaam en alert, zuigt als een spons alle indrukken op. Je baby kan zelfs vanaf jouw buik helemaal zelf naar je borst kruipen en de eerste slokjes melk drinken. Dit magische moment is niet alleen goed voor de borstvoeding maar ook voor die diepe emotionele verbinding.
Hechting tijdens de kraamtijd

De kraamtijd is een periode om op elkaar afgestemd te raken. Het draait om rust en verbondenheid. Dit zijn beiden hele belangrijke ingrediënten voor een sterke hechting.
 

Waarom is hechting bij een baby zo belangrijk?

Hechting tijdens de eerste 1000 dagen is van vitaal belang voor de emotionele en sociale ontwikkeling van je baby. Er zijn meerdere redenen waarom hechting in deze vroege periode zo belangrijk is:
 

  1. Basisveiligheid
    Hechting biedt je baby een gevoel van basisveiligheid. Wanneer je baby weet dat jij als ouder beschikbaar en responsief bent, ontwikkelt het een gevoel van vertrouwen in de wereld om hem heen. Dit vertrouwen vormt de basis voor verdere emotionele ontwikkeling.
  2. Emotionele regulatie 
    Door een veilige hechting leert je baby hoe emoties te reguleren. Als ouder fungeer je als een emotionele regulator. Zo help je en leer je je baby om te gaan met stress en emoties. Dit legt de basis voor het vermogen om later in het leven stressvolle situaties aan te kunnen.
  3. Zelfbeeld en zelfvertrouwen 
    Hechting draagt bij aan de ontwikkeling van een gezond zelfbeeld en zelfvertrouwen. Wanneer jouw baby positieve interacties heeft met jou als ouder, ontwikkelt het een gevoel van eigenwaarde en een positief zelfbeeld.
  4. Sociale vaardigheden 
    De kwaliteit van de hechting beïnvloedt de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Een veilige hechting stelt jouw kindje in staat om later in het leven gezonde vriendschappen en partnerrelaties aan te gaan en effectief te communiceren.
  5. Hersenontwikkeling 
    Hechting heeft ook invloed op de ontwikkeling van de hersenen en de cognitieve ontwikkeling. Een veilige basis stelt de baby in staat om de wereld te verkennen en te leren. Dit leidt uiteindelijk tot betere school en werkprestaties. 

    Kortom, hechting in de eerste 1000 dagen is van cruciaal belang voor de algehele gezonde ontwikkeling van een kind, omdat het de basis legt voor emotionele, sociale en cognitieve groei gedurende het hele leven.

Hoe weet je of je baby goed gehecht is?

Veilige hechting is niet in een simpele checklist te vatten. Alles draait om de afstemming tussen ouder en baby. Elke baby is uniek, en elke ouder is uniek. Er vormt zich dan ook een patroon tussen ouder en kind waarin hechting plaatsvindt. Daarnaast kan hechting zich op verschillende manieren en verschillende situaties anders uiten.

Verlatingsangst

Een belangrijk teken voor een veilige hechting is de verlatingsangst die tussen de 6 maanden en 3 jaar kan optreden. Dan kan je bij het afscheid een heleboel tranen verwachten. Zeker als je baby naar de opvang gaat kan dit een moeilijk moment zijn. Wees gerust: dit moment is eigenlijk een prachtig compliment voor de sterke band tussen jou en je baby. Je kleintje beseft namelijk dat jouw aanwezigheid, die veilige basis, weggaat. En je baby weet niet of je terugkomt. Eigenlijk heel logisch dat je baby daar van slag van raakt, toch?
 

Symptomen onveilige hechting baby

Ook een onveilige hechting kun je niet goed in een lijstje van symptomen vatten. Hechting is ingewikkeld en zit vol individuele verschillen. Een onveilige hechting bestaat uit verschillende vormen. Bijvoorbeeld: bij een angstige hechting heeft je baby niet leren vertrouwen op zichzelf. En bij een vermijdende hechting heeft je baby niet leren vertrouwen op de ander en vindt het daardoor moeilijk om echt diep contact aan te gaan op latere leeftijd. Mocht je gaan Googlen dan kom je allerlei verschillende soorten onveilige hechting tegen. Een onveilige hechting kan verschillen in symptomen en ernst en is afhankelijk van omstandigheden van je baby. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat als een kindje onveilig gehecht is aan de ouders er wel iemand anders is geweest waar het kindje zich veilig aan heeft kunnen hechten, bijvoorbeeld een opa of oma. Maak je je zorgen over de hechting van je baby? Bespreek het dan met een professionele hulpverlener zoals een psycholoog of geef het aan bij je huisarts.

Veilige hechting bevorderen

Benieuwd hoe je veilige hechting kunt bevorderen? Wij geven je een aantal tips.

  • Start met verbinden tijdens je zwangerschap 
    Praat tegen je baby en leg liefdevol je handen op je buik. Je baby herkent jouw stem en de warmte van jouw handen.
  • Het gouden uur na de geboorte 
    Het eerste ‘gouden uur’ na de geboorte is extra belangrijk. Leg je baby niet meteen op je borst, maar iets lager op je buik. Laat je baby vervolgens zelf naar de borst kruipen en voor het allereerst aanhappen.
  • Rust en ruimte tijden de kraamtijd 
    De kraamtijd is een kostbaar moment om elkaar te leren kennen. Rust en ruimte zijn hierbij heel belangrijk. Overweeg bezoek even uit te stellen en nodig alleen degenen uit die jou en je baby ondersteunen. Bijvoorbeeld opa en oma die het huishouden doen of een vriendin die een maaltijd komt brengen.
  • Volg een cursus babymassage (live of online) 
    Babymassage is een prachtige manier om de band te versterken en elkaar beter te leren kennen. Dit zijn heerlijke momenten waarin jij en je baby genieten en beter op elkaar afgestemd raken.

Een periode vol met kansen en mogelijkheden

De eerste 1000 dagen zijn niet alleen belangrijk voor de hechting, maar ook voor de algehele ontwikkeling van je kleintje. Wist je dat er geen periode is waarin er zoveel ontwikkelingsmijlpalen worden bereikt en vitale functies vorm krijgen als in de eerste 1000 dagen? Tijdens deze fase maken de hersenen continue nieuwe verbindingen aan. Zelfs de basis van het vermogen van je kindje om later goed te kunnen leren en succesvol te zijn wordt in deze periode gevormd. Wees je daarom extra bewust van deze periode vol met kansen en mogelijkheden zodat je hier als ouder volop gebruik van kunt maken!